Procesori eshte komponente kryesor i kompjuterit, i cili ben ekzekutimin e programeve indivifuale dhe dirigjon punen e pjeseve te tjera. Quhet edhe njesia qendrore procesorike (CPU-central procesor unit), ndersa kur ai ndodhet ne nje qark te integruar, quhet mikroprocesor. Njesia qendrore (procesori)ka qene i perdorur qysh nga viti 1961(Weik 1961:238). Procesori perbehet nga tre komponente kryesore: njesia aritmetikore-logjike (ALU), ku kryhen te gjitha llogarijet logjike; njesia dirigjuese, e cila ben dekodimin, sinkronizimin, dhe ekzekuton instruksionet e programeve, dhe kujtesa punuese (RAM), e cila mundeson ruajtjen e te dhenave dhe programeve me te cilat mundesohet puna e kompjuterit. Te gjitha komponentet permbajne regjistra, te cilet paraqesin hapesira te kujteses se rezervuara per qellime te veeanta.
Njesia qendrore eshte e ndertuar ne nje kuti te vogel te qeramikes me kembeza metalike anash. Keto kembeza kane funksionin e nderlidhjes se eipit te procesorit me eipa te tjere ne pllaken e stampuar. Ne brendi te kutise se qeramikes eshte i vendosur vete eipi, nje pllaken nga silici me dimensione prej disa mme. ne kete siperfaqe te vogel jane te vendosura disa miliona transistore te nderlidhur ne menyre funksionale ndermjet veti.
Lloji i procesorit i cili eshte i instaluar ne kompjuter e percakton shpejtesine e ekzekutimit te instruksioneve te ndryshme. Ne ditet e sotme, procesoret mund te ekzekutojne edhe dhjetra miliona instruksione per sekonde.
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/80486dx2-large.jpg/250px-80486dx2-large.jpg
Njesia qendrore eshte e ndertuar ne nje kuti te vogel te qeramikes me kembeza metalike anash. Keto kembeza kane funksionin e nderlidhjes se eipit te procesorit me eipa te tjere ne pllaken e stampuar. Ne brendi te kutise se qeramikes eshte i vendosur vete eipi, nje pllaken nga silici me dimensione prej disa mme. ne kete siperfaqe te vogel jane te vendosura disa miliona transistore te nderlidhur ne menyre funksionale ndermjet veti.
Lloji i procesorit i cili eshte i instaluar ne kompjuter e percakton shpejtesine e ekzekutimit te instruksioneve te ndryshme. Ne ditet e sotme, procesoret mund te ekzekutojne edhe dhjetra miliona instruksione per sekonde.
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/80486dx2-large.jpg/250px-80486dx2-large.jpg